Zachrypnięty głos może skutecznie utrudnić funkcjonowanie. Zwłaszcza, jeśli chrypce towarzyszy drapanie w gardle ból czy inne dolegliwości. Skąd bierze się chrypka i jak z nią walczyć?
Jak powstaje chrypka?
Chrypką nazywa się każdą niefizjologiczną zmianę głosu – mowa tutaj zarówno o obniżeniu tonu głosu, jego podwyższeniu, a także o wszelkich trudnościach z wydaniem prawidłowego dźwięku. Chrypką będą również zmiany natężenia dźwięku, wiążące się z cichszym, niż zwykle mówieniem.
Jej geneza bierze się najczęściej z przeciążenia lub podrażnienia strun głosowych bądź krtani. Strunami głosowymi nazywane są dwa fałdy skóry znajdujące się wewnątrz krtani, które wibrując, umożliwiają mówienie. Podrażnione lub przeciążone struny głosowe będą pracowały gorzej i stąd właśnie bierze się chrypka.
Przyczyny i objawy
Z chrypką najczęściej mierzą się osoby pracujące głosem – nauczyciele, wokaliści, lektorzy. Ich struny głosowe pracują znacznie intensywniej, stąd częste dolegliwości z ich strony.
Jednak chrypka jest często objawem takich stanów chorobowych, jak[2]:
- ostre zapalenie krtani;
- infekcje górnych dróg oddechowych;
- obrzęki alergiczne w obrębie krtani i tchawicy;
- podrażnienie krtani dymem (np. papierosowym);
- przesuszenie krtani (np. zimą, wskutek ogrzewania, lub latem, z powodu używania klimatyzacji w autach lub biurach);
- ciało obce (polipy, guzki) w rejonie strun głosowych;
- podrażnione nerwy krtaniowe (np. w wyniku zabiegów chirurgicznych w obrębie szyi);
- choroby nowotworowe strun głosowych lub krtani.
Chrypce, oprócz słyszalnych zmian w natężeniu lub tonie głosu mogą towarzyszyć również inne objawy, wynikające bezpośrednio z podrażnienia krtani, tchawicy i strun głosowych lub mające związek z chorobą towarzyszącą.
Do najczęstszych objawów należą[2]:
- podrażnione gardło;
- uczucie suchości w gardle;
- trudności w oddychaniu;
- kaszel;
- dolegliwości w trakcie mówienia;
- problemy z wydaniem dźwięku;
- plucie krwią (w przewlekłej postaci chrypki).
Warto wiedzieć, że chrypka może pojawiać się o poranku, po przebudzeniu. Jej przyczyną jest wysuszenie gardła podczas snu lub nocne nagromadzenie flegmy w okolicach krtani. Zwykle odchrząknięcie lub łyk wody niwelują problem.
Jak radzić sobie z chrypką?
Podstawą prawidłowego leczenia chrypki jest dokładne określenie przyczyny jej występowania. I tak w przypadku chrypki wynikającej z nadużywania lub niewłaściwego używania strun głosowych, najlepszym remedium będzie regularny wypoczynek strun głosowych, a w przypadku chrypki spowodowanej infekcją, leczenie opierać się będzie na środkach przeciwinfekcyjnych[1].
W walce z chrypką można zastosować szereg domowych sposobów, wpływających na łagodzenie podrażnienia strun głosowych lub o miejscowym działaniu przeciwbólowym:
- siemię lniane – ze względu na swoją kisielowatą konsystencję dobrze nawilża całe gardło, zmniejszając odczuwany dyskomfort;
- miód – łagodzi podrażnienia strun głosowych, działa przeciwzapalnie i skraca czas infekcji;
- napary i płukanki ziołowe – szałwia, rumianek czy mięta mają właściwości ściągające i łagodzące;
- stosowanie nawilżaczy powietrza – zwłaszcza w sezonie grzewczym, gdy powietrze w pomieszczeniach jest bardzo suche, warto stosować nawilżacze. Szczególnie, że dodając do wody parę kropli aromatycznego olejku (np. lawendowego lub miętowego), można dodatkowo wspomóc gardło i krtań, zapobiegając podrażnieniom.
Warto również sięgnąć po sprawdzony środek, który poprawi nawilżenie gardła i pomoże w łagodzeniu podrażnień. Takim preparatem są tabletki Cevitt Gardło. Substancje zawarte w tabletce podczas ssania wchodzą w reakcję ze śliną, tworząc ochronną warstwę hydrożelu, która łagodzi dolegliwości i zabezpiecza gardło.
Chrypka może być czymś więcej, niż tylko niedogodnością. Dlatego przy przedłużających się dolegliwościach zawsze warto udać się po profesjonalną poradę medyczną.
Bibliografia:
- E. Jeżewska, W. Kukwa, A. Ścińska, A. Kukwa, Stany zapalne błony śluzowej nosa i gardła u dzieci i dorosłych – strategia leczenia, “Przewodnik Lekarza”, 2006.
- J. Milart, A. Wachnicka Bąk, M. Placzyńska, A. Jung, Ból gardła – kiedy leczenie objawowe jest wystarczające?, “Pediatria i Medycyna Rodzinna”, 2012.
Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
